Sự ra đời của Đảng bộ tỉnh Quảng Đức (Đắk Nông) tháng 12/1960 đánh dấu bước ngoặt trọng đại đối với con đường đấu tranh cách mạng và sự phát triển đi lên của tỉnh. Sự kiện này thể hiện rõ bước phát triển về vai trò và quy mô lãnh đạo phong trào cách mạng của Đảng bộ tỉnh Quảng Đức, chuyển từ thế giữ gìn lực lượng sang thế tiến công cách mạng theo tinh thần Nghị quyết 15 của Đảng. Đánh dấu thời kỳ quân và dân các dân tộc Quảng Đức (Đắk Nông ngày nay) chính thức là đơn vị hành chính cấp tỉnh và có một Đảng bộ lãnh đạo toàn diện phong trào cách mạng.

Xác định Ngày kỷ niệm thành lập Đảng bộ tỉnh

Những thành quả cách mạng của Đắk Nông đạt được trong những năm qua, dưới sự lãnh đạo của Đảng bộ tỉnh là tất yếu khách quan. Thế nhưng, trong suốt quá trình phát triển, Đảng bộ tỉnh Đắk Nông (Quảng Đức cũ) chính thức được thành lập từ ngày nào vẫn còn là câu hỏi chưa có câu trả lời.

Theo Ban Tuyên giáo Tỉnh ủy, thực hiện chỉ đạo của Tỉnh ủy, Ban Tuyên giáo đã thực hiện nhiều công việc như sưu tầm, tra cứu, khai thác nguồn tư liệu lịch sử; gặp gỡ các nhân chứng lịch sử, các nhà khoa học, tổ chức hội thảo… để xác định Ngày kỷ niệm thành lập Đảng bộ tỉnh Đắk Nông.

Theo nội dung cuốn sách “Lịch sử Đảng bộ tỉnh Đắk Nông, 1930-2015” và qua quá trình sưu tầm, đối chiếu các tư liệu lịch sử, có thể đưa ra các sự kiện liên quan đến sự ra đời tổ chức Đảng trên địa bàn tỉnh Đắk Nông. Sự kiện thứ nhất, tại trang 60-61, ghi: "Năm 1941, ngay sau khi bị đày tới ngục Đắk Mil, các tù nhân đã bí mật bầu ra Ban Cán sự đầu tiên của nhà ngục gồm các đồng chí Trần Văn Quang, Nguyễn Tạo, Kinh, Hòa, Trinh, Bửu, Trương Vân Lĩnh, Toàn…".

Sự kiện thứ hai, tại trang 93, 94 cuốn sách trên xác định: Trong năm 1951, Đội VT3-124 thành lập được 5 chi bộ. Chi bộ xã Đắk Rồ do đồng chí Nguyễn Tùy làm Bí thư; Chi bộ xã Đắk Đam do đồng chí Lê Đạo làm Bí thư; Chi bộ xã Đắk La do đồng chí Diệu làm Bí thư; Chi bộ xã Đắk Sua do đồng chí Tường làm Bí thư và Chi bộ buôn Bu Róa do đồng chí Nguyễn Xuân Hòa (Ama Thu) làm Bí thư.

Sự kiện thứ ba, tại trang 124-125, ghi: “Tháng 12/1960, Trung ương quyết định lập tỉnh Quảng Đức và Đảng bộ tỉnh Quảng Đức trực thuộc Liên khu ủy V, Ban chỉ đạo đầu tiên của tỉnh do Trung ương chỉ định gồm có đồng chí Vũ Anh Ba làm Bí thư Ban cán sự tỉnh".

Tại 3 sự kiện thì ở sự kiện thứ nhất và thứ hai, mốc thời gian để xác định mới chỉ có năm, chưa xác định được ngày và tháng (1941, 1951). Mốc sự kiện thứ ba có thời gian xác định về tháng và năm (tháng 12/1960). Về ngày thành lập, theo một số nhân chứng lịch sử cung cấp là vào một ngày cuối tháng 12; hoặc ngày 22/12 …

Trên cơ sở các căn cứ lý luận và thực tiễn, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh Đắk Nông quyết định lấy ngày 20 tháng 12 năm 1960 làm Ngày kỷ niệm thành lập Đảng bộ tỉnh Đắk Nông (Quyết định số 497-QĐ/TU, ngày 17/5/2022). Việc xác định Ngày kỷ niệm thành lập Đảng bộ tỉnh là sự kiện có ý nghĩa rất quan trọng. Từ đây, hằng năm, mốc thời gian ngày 20/12 là dịp tổ chức Ngày kỷ niệm thành lập Đảng bộ tỉnh Đắk Nông, chính là thời điểm để đánh giá và tổng kết những thành tựu đã đạt được và những hạn chế trong công cuộc xây dựng bảo vệ Tổ quốc.

“Đối với một sự kiện lịch sử đã trải qua bao nhiêu năm, việ tìm ra chính xác về ngày thành lập là vô cùng khó, nên việc đã có tháng và năm thành lập là rất thuận lợi rồi. Và may mắn cho địa phương là hiện còn nhân chứng sống đã từng là ủy viên Ban

cán sự tỉnh lúc đó (đồng chí Lê Đạo còn nhớ sự kiện đó) nên lấy mốc thời gian đó để xác định Ngày kỷ niệm thành lập Đảng bộ tỉnh”. Theo Đồng chí Nguyễn Xuân Khanh - Nguyên Bí thư tiền phương B tỉnh Quảng Đức

Phát huy truyền thống vẻ vang

Trải qua 63 năm xây dựng và hoạt động, Đảng bộ tỉnh Đắk Nông ngày càng trưởng thành về mọi mặt. Từ năm 1960 đến nay, Đảng bộ tỉnh Đắk Nông trải qua 12 kỳ đại hội. Trong mỗi kỳ đại hội, Đảng bộ luôn chú trọng kiểm điểm, đánh giá đúng tình hình thực hiện sự lãnh đạo trong thời gian qua và đề ra phương hướng, nhiệm vụ trong thời gian tới theo đúng đường lối, chủ trương của Đảng, phù hợp với tình hình thực tế của tỉnh và tập trung lãnh đạo, chỉ đạo thực hiện có hiệu quả các chỉ tiêu về kinh tế - xã hội, quốc phòng  - an ninh, xây dựng đảng và hệ thống chính trị, gặt hái được nhiều thành quả quan trọng, có ý nghĩa lịch sử.

Kinh tế tăng trưởng khá; quy mô kinh tế tiếp tục mở rộng; cơ cấu kinh tế chuyển dịch theo hướng tích cực. Thu nhập bình quân đầu người đã đạt mức trung bình các tỉnh Tây Nguyên và vượt khỏi nhóm tỉnh có thu nhập bình quân đầu người thấp của cả nước. Thu ngân sách ngày càng tăng. Đảng bộ và chính quyền tỉnh đã rất cố gắng bảo đảm an sinh xã hội chăm lo thực hiện chính sách dân tộc; từng bước cải thiện chất lượng giáo dục, chăm sóc sức khỏe cho Nhân dân, nhất là các địa bàn nông thôn, vùng sâu, vùng xa. Chương trình xây dựng nông thôn mới gắn với giảm nghèo bền vững đạt kết quả đáng khích lệ. Quốc phòng, an ninh, trật tự an toàn xã hội được giữ vững. Đắk Nông củng cố và phát triển quan hệ hữu nghị với tỉnh Mondulkiri của Campuchia góp phần giữ vững chủ quyền lãnh thổ, khu vực biên giới hòa bình, hữu nghị và hợp tác, phát triển…

Công tác xây dựng Đảng và hệ thống chính trị được coi trọng triển khai gắn với tổ chức thực hiện nghiêm túc Nghị quyết Trung ương 4 khóa XI, XII và Chỉ thị số 05-CT/TW của Bộ Chính trị. Tập thể Ban Thường vụ, Ban Chấp hành Đảng bộ tỉnh đoàn kết, thống nhất. Tổ chức bộ máy hệ thống chính trị các cấp từng bước được sắp xếp, kiện toàn tinh gọn. Đảng bộ luôn giữ vững vai trò lãnh đạo thực hiện các nhiệm vụ cách mạng. Số lượng đảng viên tăng nhanh, tính đến ngày 5/12/2022 có 12 đảng bộ trực thuộc, 438 tổ chức cơ sở đảng gồm: 167 đảng bộ cơ sở, 271 chi bộ cơ sở, 1.716 chi bộ trực thuộc đảng bộ cơ sở với 27.541 đảng viên.

Trên cơ sở kế thừa bài học kinh nghiệm qua các giai đoạn, Đảng bộ tỉnh khóa XII, nhiệm kỳ 2020-2025 đề ra quan điểm “huy động, khai thác và sử dụng có hiệu quả các nguồn lực, phát huy các nguồn lực bên trong, tích cực thu hút các nguồn lực bên ngoài cho quá trình phát triển của tỉnh”, thực hiện thành công 3 đột phá chiến lược.

“Ngày 12/12/1960, tôi đón đồng chí Bùi Sang tại bờ sông Sêrêpốk về rẫy Ông Già. Đồng chí Bùi Sang họp bàn với đồng chí Vũ Anh Ba, có đồng chí Trần Phòng và đồng chí Trần Quang Sang cùng dự. Nội dung thảo luận: Trên quyết định thành lập tỉnh Quảng Đức và bàn vấn đề nhân sự. Ngày 22/12/1960 tại khu rừng bên cạnh rẫy cách mạng địa bàn buôn Bờ Rối - Đắk Rồ, đồng chí Bùi Sang công bố quyết định thành lập tỉnh Quảng Đức. Ngày 22/12/1960 là ngày công bố quyết định thì nên lấy một trong những ngày trước 22/12, khoảng từ ngày 14/12 đến trước ngày 22/12 để chọn Ngày kỷ niệm thành lập Đảng bộ tỉnh”. Theo Đ/c Lê Đạo, Nguyên Ủy viên Ban cán sự Đảng tỉnh Quảng Đức

Kỷ niệm 93 năm sau ngày thành lập Đảng Cộng sản Việt Nam (3/2/1930-3/2/2023), 63 năm Đảng bộ tỉnh Đắk Nông Ngày kỷ niệm thành lập (20/12/1960-20/12/2023), kỷ niệm 20 năm tái thành lập tỉnh Đắk Nông (1/12004-1/1/2024), toàn Đảng bộ, quân và dân tỉnh Đắk Nông quyết tâm thực hiện thắng lợi các mục tiêu, nhiệm vụ năm 2023 đã đề ra.

Lịch sử là một dòng chảy liên tục, những thắng lợi vẻ vang, những bài học kinh nghiệm của Đảng bộ sẽ còn mãi mãi với thời gian. Các thế hệ cán bộ, đảng viên và Nhân dân các dân tộc Đắk Nông tự hào về Đảng bộ của mình. Thế hệ hôm nay và con cháu đồng bào các dân tộc trong tỉnh mai sau sẽ đời đời ghi nhớ công lao của bao lớp cán bộ, đảng viên đã dũng cảm chiến đấu, hy sinh bảo vệ độc lập dân tộc, giải phóng quê hương; lao động cần cù, sáng tạo, cống hiến công sức, trí tuệ để thực hiện công cuộc đổi mới của Đảng, xây dựng chủ nghĩa xã hội, xây dựng tỉnh Đắk Nông ngày càng giàu đẹp, văn minh.

Thanh Vân (theo Báo Đắk Nông)